Bildik fikradir: Hoca kasaptan bir takim ciger alir, eve goturur, hanima teslim eder. - aksama ciger yiyelim, hanim. der. Hocanin hanimi, cigeri pisirir, pisince dayanamaz, oturur bir guzel yer. Aksam eve gelen hoacaya ne denecek? Der ki: - Ah Nasrettin, vah nasrettin, cigeri tam pisirecektim hinzir kedi kapti yedi. Hoca, bir kasini kaldirir bakar! Kosar gider kediyi yakalar. Terazide tartar. Iki okka! - Hanim, hanim! der hoca - Vardim ciger aldim, iki okka. Eeee, ciger buysa kedi nerde? Kediyse bu, eger, ciger nerde! Iki gundur tum basin yayin organlari (abuk, Turkce kirliligi "medya" sozcugunu kullanmiyorum) Baris Manco'nun olumu ile ilgili haber ve program yapmakta. Hangi kanali cevirseniz karsinizda. Modadaki evinin onunde sabahlayan, aglamakli gozler. tum kanallarda buna kosut aglak programlar. Bir histeri krizine yakalanmis ulkem insani, etinden et koparilmis gibi agliyor "yek vucut olmus" bir bicimde. Yine de programlarin satir aralarinda gercegi yakalamak olanakli. Bir programda deniyor ki: Programi "rating" yapmadigi icin (sevgili?!?) Baris Manco, iki yildir televizyonlardan uzakti... Peki bu "yaman" celiski nedir. Modada sabahlayan insanlarin evlerine gidiniz, bakiniz acaba kac Baris Manco kaseti bulacaksiniz. Idia ediyorum, cok cok az. Sokaktaki adamla televizyon izleyen farkli mi? Sen Baris Manco'nun veletlere agu agu yaptigi programi gec, elaleme "kizilbas" diyen terbiyesizin veya "yureyen cinsellik organi" bicimindeki herifin "firildak dondurdugu" programi cama yapisir gibi izle! Iste onlarca "sosyoloji" incelemesi yapilacak bir "yaman celiski". Sonra da git adamin evinin onunde zir zir "toplumsal bir histeri krizine tutulmuscasina" agla. Son gunlerde yeni bir deyim gundeme geldi. "Sanatci Durusu". Soylenmek istenilen sey ozetle su: Sanatci yaptigi bireysel isin disinda toplumsal olaylarla ilgili toplumla paylastigi bir gorus ve tavira sahip olmalidir (bu gorus ve tavira toplam olarak "durus" deniyor) sanatci toplumla yakin iliskili ve topluma etkiyebilecek bir ozellikte oldugundan bu "durus" da onemlidir, sorumlulukla olusturulmalidir, vs. Aslinda yeni anlami ile "durus" tum toplum bireylerinde olmasi gerek birsey. Ancak toplumuz "devletin tebasi" (sozcukleri bilgisizce bir araya getirmis degilim) olmanin getirdigi "ben bilmem, 'buyuklerimiz' bilir" tavrindan daha kurtulamamis oldugundan boyle "durus"lari da, simdilik, kendine yakin bildigi "buyuklerden" beklemekte. Oldukca guduk olmakla birlikte birkac on yil oncesine kadar boyle bir "durus" toplumda vardi. Bizim babalarimizin kusagi olan "ilk cumhuriyet cocuklarinda" bu bir "ovunc" faktoru ile birlikte vardi. Ozellikle son 10-15 yilda cagdas toplumun altinin oyulmasi sonucu bir "guvensizlik" ve "tavirsizlik" topluma egemen oldu. Kolay bicimlenirliginden oturu su anki genc kusak (ve dusunce yapisi) bunun en guzel ornegi. Toplum, politikadan, toplum etkilesiminden kacar, bos ancak parlak (tercihan ithal) sozlerin ve soylemlerin pesinden kosar oldu. Toplum "birsey yapmaz" ancak "birsey yapar gibi yapiyor" oldu. Baris Manco'nun olumunun uzerine gelisenler de budur. Toplum "Baris Manco" ya aglamiyor. Baris Manco, aglamak ihtiyacini cok iyi giderebildigi bir "ozne" olma ozelligini sagladigindan agliyor. Bu, sevinme ihtiyacini ortaya doktugu, kazanilan futbol maclari ertesi (daha dogrusu gecesi) yapilan abuk subukluklardan hic de farkli degil. Toplum (zaten pek zayif olan) "durusunu" yitirdi, ordan oraya savrulmakta. Baris Manco bendeniz icin kimdi? Son bir de bunu soyleyelim eksik kalmasin. Ayrilmasi gerektigini savunmuyorum! ancak bu, Baris Manco lehine oldugu icin yapiyorum: Baris Manco'nun durusunu yaptigi sanattan AYIRIRSAK, benim icin durum sudur. Baris Manco ilk ozgun Turk Rock'ini yapanlardandi. Geleneksel Turk tinilarini cok guzel yakalamis ve hos besteler yapmisti. Bestelerindeki Baris Manco, oldukca humanist bir Turk idi. Turkluk ozunu cikarirsaniz "iste deve iste iste hendek" sarkisini, "kol dugmeleri" sarkisini (ve dikkat edin hemen hemen hic bir Baris Manco sarkisini) anlayamazsiniz. Yabanci kulturde bir kisi anlayamaz. Belki bu uluslararasi ununun olmamasinin nedenidir (olmasi da ayrica gerekmez). Baris Manconun "sanatci durusu"na gelince. Baris Manco'nun ilk unlendigi zamanlardi. Turkiye bir kardes kavgasinda idi. Hergun 30'u askin insan sag-sol catismalari sonucu olduruluyordu. Ilimli solcu universite profesorleri yolda yururken enselerini sikilan kursunlarla oluyordu. Onurlu savcilar evlerinde kursunlaniyordu. Ankara Bahcelievlerde bir evde kalan 7 TIP'li ogrenci (hic biri eylemci olmamasina ragmen) once eterle bayiltiliyor, sonra da bogma telleri ile katlediliyordu. Ferhat Tuysuz'isimli 15 yasindaki bir ulku ocakli `kafamiz bozuktu , cikalim da birkac komunist avlayalim da nesemiz yerine gelsin, dedik' diyebiliyordu (bir suru kisinin katili olarak). Ve iste boyle bir ortamda Baris Manco "uluyan kurt" ve "uc hilal" goruntuleri esliginde fotograf cektiriyor, ulkuculeri destekledigini, Alpaslan Turkes'i destekledigini acikliyordu. Ne "Baris" ama!! 12 Eylul sonrasi bildigim hic bir "aydin" eylemine katilmadi Baris Manco, bilgimce imza falan da atmadi. Boylece nerde "durdugu" daha bir anlasildi. Peki sonra... Sonra elin parasi ile "dunyayi gezdi". Izlenceler yapti. Peki bu programlardaki "yabanci ulke insanlari" ne yapiyordu? Hicc.. Yiyor iciyor, dans ediyor "kulturelllllll" etkinlik gosterilerinde bulunuyordu. Bu insanlarin sorunlari neydi (en basta var miydi yok muydu) nasil yonetiliyorlardi (bundan mutlu muydular?) Boyle seyler yoktu. Onca "afrika" ulkesini animsayin lutfen! Bir karnaval nesesi icinde "sabun kopugu" seyyahlik izlenimleri. Peki baska... Bir de hic vazgecmedigi bir "durusu" vardi Baris Manco'nun. Cocuklara yonelik: * Otomobilde on koltukta oturmayin. * Ispanak yiyin. * Sut icin. Bir cocuga soylenebilecek toplumsal mesajlar! varmiydi.. hayir yoktu. * Ekmeginizi bolusun * Kitap okuyun * Ananiz, babaniz ve tum aile efradiniz disindaki insanlari da sevin, onlarla, sizde olup onlarda olmayani paylasin * Babaniza soyleyin, okula yurumekte olan arkadasinizi da alsin "otomobiline" var miydi? Ben animsamiyorum!, ya siz? Ha bir de "beni cumhurbaskani yapin". - Gokturk Ucoluk
|